Gasmondstukken voor MIG/MAG-pistolen
Het is één van de belangrijkste onderdelen van een MIG/MAG laspistool of een TIG lastoorts: het gasmondstuk, vaak ook beschermgasmondstuk genoemd. De taak van het gasmondstuk is om het voor het lasproces benodigde beschermgas gelijkmatig en laminair in het proces te laten stromen, zodat een constante gasbescherming van het lasproces gewaarborgd is.
De eisen aan materiaal en gereedschap zijn soms extreem bij MIG/MAG-lassen. Goed gereedschap zoals de lastoorts met zijn slijt- en reserveonderdelen is hier bepalend voor de kwaliteit van de lasnaad en de doeltreffendheid van het lasproces. Vooral de slijtdelen aan de voorzijde van de toorts worden zwaar belast, omdat deze het dichtst bij het proces liggen. Het gasmondstuk bevindt zich aan de voorzijde of direct bij het proces - alleen in bepaalde gevallen steekt de contacttip verder uit - en moet het hoofd bieden aan grote hitte, straling en rondvliegende lasspatten.
Er zijn hier elementaire verschillen wat betreft materiaalkeuze, bewerking en kwaliteit. Met gasmondstukken van ABICOR BINZEL beschikt u over een slijtdeel dat voldoet aan de bestaande eisen die bij topkwaliteit gebruikelijk zijn.
Alle informatie in één oogopslag
Taken van een gasmondstuk
Het gasmondstuk zorgt voor een correcte gasstroom in het lasproces en zo de lasboog te beschermen tegen de omringende atmosfeer. Om ervoor te zorgen dat dit altijd gegarandeerd is, moet het gasmondstuk voldoende schoon zijn en zo min mogelijk spatten bevatten die onvermijdelijk ontstaan bij MIG/MAG-lassen, voornamelijk bij het kortsluitbooglassen. Elke storende contour veroorzaakt door vastzittende of ingebrande lasspatten zal de gasstroom doen wervelen en de gasbescherming nadelig beïnvloeden. Daarom is het des te belangrijker om het gasmondstuk zo goed mogelijk te beschermen tegen spatten. Enerzijds door de keuze van het materiaal, anderzijds door het gebruik van antispatmiddelen.
Een andere taak van het gasmondstuk is de tijdens het proces ontstane warmte zo snel mogelijk af te voeren, zodat de lastoorts zelf tegen oververhitting wordt beschermd. Dit is ook bijzonder belangrijk bij het lassen van voorverwarmde componenten.
MIG/MAG-gasmondstukken – materiaal & eigenschappen
Het basismateriaal van een MIG/MAG gasmondstuk is meestal een koperlegering, soms wordt zuiver koper gebruikt. Andere hebben een extra coating van bijvoorbeeld nikkel, om het aanhechten of het inbranden van lasspatten van het MIG/MAG-proces te voorkomen en zo een langere levensduur van het gasmondstuk te garanderen. Bovendien hebben deze coatings het voordeel dat lasspatten gemakkelijker weer te verwijderen zijn omdat ze minder diep inbranden.
Koperen gasmondstukken
Koper is een goede warmtegeleider, zeer resistent en gemakkelijk te bewerken. Als algemene regel geldt: hoe koeler de gasmondstukken, hoe minder spataanhechting. Door hun zeer goed warmtegeleidingsvermogen zijn gasmondstukken uit koper uitermate geschikt voor het lassen in alle stroombereiken. Naast gasmondstukken van zuiver koper, zijn er ook gecoate gasmondstukken.
Gasmondstukken met nikkelcoating
Een nikkelcoating voorkomt dat lasspatten, die ontstaan bij een MIG/MAG-proces, zich gemakkelijk hechten. Tegelijkertijd bieden deze gasmondstukken met hun koperen behuizing de voordelen van koperen gasmondstukken. Bovendien houden de reflecterende eigenschappen van nikkel zowel licht als warmte tegen en zorgen ze ervoor dat de temperatuur van het laspistool laag blijft. ABIMIG® laspistolen van ABICOR BINZEL hebben zelfs hoogglans vernikkelde gasmondstukken, die daardoor de warmte het beste reflecteren en zo het gasmondstuk en het laspistool als geheel zeer goed beschermen tegen spataanhechting. In vergelijking met conventionele gasmondstukken uit het MB-gamma hebben deze zelfs een langere levensduur.
De vormgeving van MIG/MAG-gasmondstukken
Er zijn verschillende gasmondstukken en de keuze hangt af van de lasspecificaties en de toegankelijkheid. In alle gevallen is een optimale gasbescherming essentieel, vooral bij het lassen van hooggelegeerd materiaal of aluminium, waar de invloed van de omgevende lucht de laskwaliteit ernstig kan aantasten, zoals blijkt uit aanslagkleuren en de vorming van poriën. Tegelijkertijd moet voldoende toegankelijkheid van het onderdeel gewaarborgd zijn. Daarom moet altijd een compromis worden gevonden tussen de toegankelijkheid en de vereiste gasbescherming.
Gevisualiseerde gasstroom
De volgende figuur toont een voorbeeld van de gasstroom van twee verschillende gasmondstukken:
De bovenste twee afbeeldingen tonen een ongeschikt trompetvormig gasmondstuk, wat te zien is aan de turbulentie van het beschermgas. De twee afbeeldingen eronder tonen de gasstroom van een standaard cilindrisch gasmondstuk. Visualisatie van de gasstroom wordt mogelijk gemaakt door zogenaamde Schlieren interferometrie in het ABICOR BINZEL ARCLab - de eigen onderzoeks- en ontwikkelingsafdeling. Met behulp van speciale camera's kan de gasstroom tijdens het lasproces worden gevisualiseerd en geanalyseerd. Uit de beelden met en zonder lasboog blijkt dat het stromingsgedrag aanzienlijk wordt beïnvloed door de lasboog. Zo biedt de vorm van het gasmondstuk in de bovenstaande afbeelding onvoldoende gasbescherming.
Het cilindrische gasmondstuk zorgt bovendien voor een constante laminaire gasstroom tijdens het lasproces en dus voor een optimale gasbescherming.
Een daadwerkelijke beoordeling van de kwaliteit van de gasbescherming is mogelijk door het zuurstofgehalte in de zone onder het gasmondstuk te meten. Ook hier is een speciale testopstelling beschikbaar in het ABICOR BINZEL ARCLab.
De volgende afbeeldingen geven het kwaliteitsverschil in gasbescherming van beide gasmondstukken weer.
Zoals te zien op de bovenste grafiek is met een trompetvormig gasmondstuk geen uniforme gasbescherming mogelijk. Het zuurstofgehalte onder het gasmondstuk bereikt een minimum van 100 ppm, terwijl het conventionele cilindrische gasmondstuk altijd veilig onder de 20 ppm blijft. Dit is een belangrijk criterium, vooral voor oxidatiegevoelige materialen zoals aluminium en roestvrij staal.
De grootte van het front-end van het gasmondstuk bepaalt hoe groot de door gas beschermde zone is. Deze maat wordt gespecificeerd in NW (nominale breedte). De nominale breedtes in het gamma ABICOR BINZEL gaan van 7 mm (narrow-gap set MB 401/501) tot 21 mm (cilindrisch voor ABIMIG®). Tussen deze types zijn er, opnieuw afhankelijk van het toortstype, nog meer verschillende conische varianten. In geval van zeer slechte toegankelijkheid kan men ook zijn toevlucht nemen tot speciale varianten, zoals de 45° gebogen gasmondstukken inclusief hun gebogen contacttips.
Cilindrische gasmondstukken
De rechte vorm van een cilindrisch gasmondstuk zorgt voor een brede gasbescherming en wordt voornamelijk gebruikt voor het lassen van aluminium en roestvrij staal. Onvoldoende gasbescherming leidt vaak tot ongewenste aanslag op roestvrij staal, die moeizaam te verwijderen is. Dit kan worden voorkomen door het juiste gasmondstuk te kiezen.
Conische gasmondstukken
Het conische gasmondstuk wordt beschouwd als het standaard gasmondstuk. Het loopt taps toe naar de voorkant en biedt daardoor een betere toegankelijkheid van het werkstuk, bijvoorbeeld bij het lassen onder een hoek. Met sterk conische gasmondstukken zijn zelfs nog smallere hoeken bereikbaar. Uiteraard laat deze vorm nog voldoende gas door om een optimale gasbescherming te garanderen.
Zware gasmondstukken
Zoals hun naam al aangeeft, hebben deze gasmondstukken een dikkere wanddikte en worden ze gebruikt wanneer de toortskop bijzonder heet wordt. Bijvoorbeeld wanneer materialen vóór het lassen moeten worden voorverwarmd om scheurvorming in de lasnaad te voorkomen of bij zeer sterke reflectie (roestvrij staal en aluminium). Zware gasmondstukken nemen navenant meer warmte op en voeren deze vervolgens voldoende af. In het ABICOR BINZEL productgamma vindt u deze gasmondstukken vaak met het achtervoegsel "HD" voor heavy duty.
Hoogwaardige gasmondstukken
Wat maakt een gasmondstuk tot een hoogwaardig gasmondstuk? Hun bovengemiddeld lange levensduur, zelfs bij lassen met een hoog vermogen - en dit is niet afhankelijk van de vorm van het gasmondstuk, maar van de opbouwvan het gasmondstuk . De gasmondstukken van de ABICOR BINZEL ABIMIG® serie hebben een isolerende massa in het gasmondstuk, die de warmteafvoer naar de gasmondstukzitting en de zwanenhals blokkeert. Dit maakt het laspistool in zijn geheel hoger belastbaar.
Speciale gasmondstukken
Sommige lastaken vereisen speciale oplossingen voor toegankelijkheid en warmteafvoer. Moeilijk bereikbare hoeken, diepe spleten in dikke platen of zelfs extreme hitte in het proces zijn omstandigheden die door middel van de juiste slijtdelen kunnen worden verbeterd of die het werk kunnen vergemakkelijken.
Speciale gasmondstukken:
- Flesvormige gasmondstukken
- Smalle gasmondstukken
- Gebogen gasmondstukken
- Extra gekoelde gasmondstukken
Flesvormige gasmondstukken
Zoals de naam al doet vermoeden, loopt de voorkant van dit gasmondstuk taps toe in de vorm van een fles. Flesvormige gasmondstukken maken zowel een goede toegankelijkheid als een goed zicht op het werkstuk en de lasnaad mogelijk. De gasbescherming is hier smaller dan bij conische gasmondstukken.
Smalle gasmondstukken
Het gasmondstuk met smalle opening wordt gebruikt waar zelfs flesvormige gasmondstukken niet verder komen. Het is een speciaal gevormd gasmondstuk voor bijvoorbeeld het lassen van smalle spleten en voor het enkelzijdig doorlassen van HP-profielen in de scheepsbouw. Platen tot 50 mm dik kunnen worden gelast met smalle gasmondstukken.
Gebogen gasmondstukken
Met een gebogen gasmondstuk is het gemakkelijk om onder een hoek te lassen, omdat u het pistool recht kunt houden. Dit gasmondstuk, in combinatie met een gebogen contacttip, lost menig toegankelijkheidsprobleem op en kent vele dankbare gebruikers.
Extra gekoelde gasmondstukken
Met zijn dubbele wanden heeft dit speciale gasmondstuk een eigen tweede koelcircuit met vloeistoftoevoer- en -afvoer. Zo wordt hij onafhankelijk van de interne koeling van het laspistool extra gekoeld en kan hij aan zeer grote hitte worden blootgesteld zonder extreem te worden belast. Dit type is zeer geschikt voor voorverwarmde onderdelen.
Steekbare gasmondstukken – schroefbare gasmondstukken
Welk soort gasmondstuk (steekbaar of schroefbaar) geschikter is voor de lastoepassing, wordt uiteindelijk bepaald door het slijtdelenconcept. Zo zijn alle MB-pistolen van ABICOR BINZEL uitgerust met steekbare gasmondstukken en alle laspistolen van de ABIMIG®-serie met schroefbare gasmondstukken.
Steekbare gasmondstukken zijn gemakkelijker en sneller te verwijderen en te vervangen. Ze zijn ook voorzien van een klemring die bij sterke temperatuurschommelingen een goede fitting op de toortskop garandeert. Steekbare gasmondstukken hebben een groter contactoppervlak dan schroefbare, wat een gunstig effect heeft op de warmteafvoer. Door hun karakteristieken zijn ze echter niet geschikt voor robotlassen, waar een vaster zittend gasmondstuk beter geschikt is.
Schroefbare gasmondstukken zitten in vergelijking steviger op de toortskop. Ze garanderen ook de centrische uitlijning van het mondstuk en zijn ideaal voor gebruik op lasrobots, waar ze hun centrering behouden, zelfs tijdens mechanische reiniging. Veel schroefbare gasmondstukken worden aanbevolen voor robotlassen.
Vermijd aanhechting van lasspatten
Enerzijds kan de keuze van het gasmondstukmateriaal van invloed zijn op de hechtkracht van lasspatten. Vernikkelde gasmondstukken bieden een betere bescherming tegen spatten dan blanke of zuiver koperen gasmondstukken. Sprays, pasta's en andere antispatmiddelen bieden extra bescherming tegen aanhechting van lasspatten op en aan gasmondstukken. De Super Pistolenspray of de Super Pistolenspray NF (Non Flammable), de keramische spray en de antispat pasta Düsofix van ABICOR BINZEL hebben zich bewezen bij lassers over de hele wereld. Het volstaat om het gasmondstuk met de spray in te spuiten of in de pasta onder te dompelen en lasspatten en spataanhechting worden aanzienlijk verminderd door de aangebrachte beschermfilm.
Super Pistolenspray NF (NF = non-flammable)
De keramische spray
Antispat pasta Düsofix